"Polska skurczy się do rozmiarów Warszawy". Czy Polacy przesiądą się do hyperloopa?

Polacy znani są z tego, że szybko akceptują i korzystają z nowych rozwiązań, np. usprawniających płatności. Dane dotyczące wynajmu samochodów na minuty czy elektrycznych hulajnóg pokazują też, że chętnie testują nowinki z dziedziny transportu. Czy tak samo chętnie przesiedliby się do hyperloopa, czyli superszybkiej kolei próżniowej? Postanowili to sprawdzić naukowcy z Akademii Leona Koźmińskiego.

• Grupa badaczy pod kierownictwem dr Agaty Stasik z Akademii Leona Koźmińskiego zrealizowała badanie ankietowe, w którym wzięło udział 1,5 tys. osób
• Pytano o preferowane sposoby podróżowania na różnych dystansach
• W drugim etapie przeprowadzono wywiady grupowe w Warszawie i Łodzi, w których uczestniczyło w sumie 21 badanych

Wnioski? Polacy są pozytywnie nastawieni do idei kolei próżniowej (88 proc. odpowiedzi). Najwięksi jej zwolennicy to mieszkańcy miast w wieku 18-30 lat. W podziale na grupy zawodowe najbardziej “za” była wyższa kadra zarządzająca i właściciele firm, dla których ważne jest skrócenie czasu dojazdu na długich, międzymiastowych trasach.

Hyperloop to superszybka kolej próżniowa. Ten koncept spopularyzował kilka lat temu Elon Musk, szef SpaceX i Tesli. Przewiduje on, że będziemy podróżować w kapsułach, przemieszczających się w specjalnych tubach, a nie po tradycyjnych torach, z prędkością ok. 1000 km/h. Od czasu, gdy Musk ogłosił konkurs na opracowanie takiej technologii transportu, pojawiło się wiele pomysłów jak ją rozwinąć i zaadoptować. Jeden rozwijany jest w Polsce. Firma Hyper Poland niedawno zademonstrowała swój pojazd typy magrail.

Magrail to kolej magnetyczna, która ma wykorzystywać istniejące korytarze transportowe konwencjonalnych kolei. Polska firma uważa, że standardowe pociągi i pojazdy lewitujące magnetycznie będą mogły używać tego samego toru kolejowego wymiennie. Zapewnia też, że system magrail może być w pełni zintegrowany z istniejącą infrastrukturą kolejową bez konieczności wprowadzania zmian w klasycznym taborze kolejowym. Polacy planują przetestować swoją technologię na torze testowym w Żmigrodzie.

Richard Branson i Sebastian Kulczyk inwestują w hyperloopa

Nad własnym hyperloopem pracuje m.in. amerykańska firma, w którą zainwestował Sebastian Kulczyk i Richard Branson – Hyperloop One oraz holenderski startup Hardt Hyperloop, który zwyciężył w konkursie Elona Muska. Tym, który rozpoczął całe hyperloopowe szaleństwo. Holendrzy mają już za sobą pierwszą fazę testów, wsparcie energetycznego konsorcjum i kilka milionów euro finansowania.

Wizualizacja ultraszybkiej “kolei”, nad którą pracuje holenderski Hardt Hyperloop

Prace zatem trwają, wiele firm ma nadzieję, że ultraszybkie pociągi, jadące ponad 1000 km/h staną się faktem. Czy gdyby tak się stało, Polacy przesiedliby się do nich?

Z badania Akademii Koźmińskiego wynika, że dla prawie połowy badanych sporą niedogodnością w takim pojeździe byłby… brak prawdziwych okien w wagonach. Konstrukcja kapsuły kolei próżniowej nie pozwoli podziwiać widoków w trakcie podróży. Jak wskazują twórcy badania – zamiast standardowych okien mogłyby pojawić się okna wirtualne czy multimedialne panele np. z dostępem do filmów.

“Polska wielkości Warszawy”

– Skutki wprowadzenia technologii hyperloop jako nowego środka transportu dla uczestników badania oznaczałyby przede wszystkim zmianę samego postrzegania odległości między miastami – mówi dr Agata Stasik.

Przywołuje wypowiedź jednego z uczestników badania, który zauważył, że w kontekście czasu przejazdów Polska skurczyłaby się do rozmiarów Warszawy. – Mogłoby to skłaniać ludzi do osiedlania się poza granicami dużych miast, a w kwestii podróżowania “dla przyjemności” bądź służbowo – znacząco ułatwić logistykę dalszego wyjazdu i zmniejszyć jego koszty – komentuje dr Stasik.

Dla potencjalnych pasażerów hyperloopa jego największymi zaletami byłyby kapsuły odjeżdżające co pięć minut oraz sama prędkość podróżowania. Zaniepokojenie budzi natomiast perspektywa odprawy i przechodzenia kontroli bezpieczeństwa jak na lotnisku, sterowanie kapsułami przez komputer oraz wspomniany już brak okien.

– Rozbudowana kontrola bezpieczeństwa jest postrzegana jako duża niedogodność i niweluje kluczową przewagę kolei próżniowej, czyli szybkość przejazdu. Z punktu widzenia pasażera liczy się przecież nie prędkość samego pojazdu, ale całkowity czas podróży – mówi dr Agata Stasik.

– Kwestie bezpieczeństwa są bardzo ważne dla użytkowników nowych technologii – nie chcemy, żeby ludzie bali się z nich korzystać. Bezpieczeństwo to przede wszystkim odpowiedni projekt i wykonanie, ale trzeba brać pod uwagę również aspekt społeczny, związany na przykład z obawami dotyczącymi ataku terrorystycznego. Jest stanowczo za wcześniej na rozstrzygnięcie, czy i jakie zabezpieczenia będą tu konieczne. W badaniu chcieliśmy jednak dowiedzieć się, jak potencjalni użytkownicy reagują na dosyć ekstremalną możliwość, czyli restrykcyjną kontrolę bezpieczeństwa – czy będzie ich zniechęcać, czy wręcz przeciwnie, zwiększy zaufanie do nowego środka transportu – dodaje socjolożka.

Dla prawie 40 proc. badanych problem braku okien mógłby być rozwiązany poprzez zamontowanie okien wirtualnych, które wyświetlałyby pasażerom “widoki” w wysokiej rozdzielczości. Prawie połowa ankietowanych (47 proc.) chciałaby mieć do dyspozycji podczas podróży multimedialne panele, na których można byłoby oglądać filmy, słuchać muzyki czy grać w gry komputerowe.

Badanie przeprowadzone przez Akademię Koźmińskiego nosi nazwę “Potencjał rozwoju i wdrażania w Polsce technologii kolei próżniowej w kontekście społecznym, technicznym, ekonomicznym i prawnym”, zostało sfinansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. NCBiR dofinansował polską firmę Hyper Poland 16,5 mln zł (na prace badawczo-rozwojowe związane z ich projektem).