Po dynamicznym wzroście cen pszenicy odnotowano ostatnio pewna stagnację na rynku, która skłoniła wielu rolników do wstrzymania sprzedaży ziarna. By nie straciło ono swojej jakości, bardzo ważne jest utrzymanie wilgotności na odpowiednim poziomie.
Oddychanie tlenowe ziarna jest naturalnym procesem biochemicznym, który prowadzi do rozkładu substancji zapasowych zawartych w bielmie. Paradoksalnie stanowi on największe zagrożenie dla jakości ziarna.
Wilgotność
Chcąc magazynować zboże przez dłuższy okres należy wysuszyć ziarno tak, by miało maksymalnie 14 proc. wilgotności, a następnie schłodzić do ok. 20o st. C. Temperatura ziarna jest ściśle związana z jego wilgotnością. Każda wyższa wartość obu parametrów prowadzi do zwiększenia intensywności oddychania tlenowego ziarniaków. Powoduje ono rozkład substancji zapasowych, w tym przypadku skrobi. Zbyt wysoka temperatura panująca w magazynie prowadzi także do spadku zdolności kiełkowania. Wilgotność i ciepło w połączeniu z warunkami beztlenowymi, które panują np. na dnie silosu lub przy podłożu magazynu, prowadzą do fermentacji beztlenowej.
Wysoka wilgotność i temperatura to idealne warunki do rozwoju grzybów z rodzaju Fusarium, Aspergillus i Penicylium, które wytwarzają toksyczne metabolity – mykotoksyny. Ziarna porażonego mykotoksynami nie można użyć ani do celów konsumpcyjnych, ani na paszę, ponieważ, w najgorszym wypadku stanowi ono śmiertelne zagrożenie dla konsumentów, w najlepszym zaś zmienia smak mąki na gorzki. W miejscach, gdzie doszło do rozwoju pleśni zwykle ziarno jest zagrzane, zbrylone i straciło swój swoisty zapach.
Zanieczyszczenia
Obecność nasion obcych gatunków roślin powoduje nie tylko wzrost wilgotności, ale i zanieczyszcza potencjalny materiał siewny. W przypadku pasz może prowadzić do niestrawności u zwierząt hodowlanych, albo nawet do zatrucia. Zanieczyszczenia w postaci resztek łodyg, plew, grudek ziemi i kurzu są dodatkowym siedliskiem przetrwalników grzybów, które tylko czekają na dogodne warunki do rozwoju. Na ilość zanieczyszczeń duży wpływ ma jakość zbioru i skuteczność wykonanych zabiegów herbicydowych. Jeśli stwierdza się zbyt wysoką zawartość nasion obcych gatunków roślin, wówczas zaleca się oczyszczenie ziarna z użyciem wialni.
Czasem zdarza się, że pomimo optymalnej wilgotności i temperatury do zagrzania ziarna mogą doprowadzić żerujące szkodniki przechowalnicze. Ze względu na niewielkie rozmiary ognisk oraz oddalenie od czujników temperatury, w początkowej fazie są one trudne do zidentyfikowania.
