W miniony weekend, 22 i 23 czerwca, w malowniczym Zarzeczu odbyły się uroczystości z okazji 200. rocznicy urodzin Włodzimierza Dzieduszyckiego – jednej z najważniejszych postaci XIX-wiecznej Galicji. Ten wybitny przyrodnik, społecznik i mecenas kultury został w tym roku uhonorowany w sposób szczególny – Sejmik Województwa Podkarpackiego ogłosił rok 2025 Rokiem Włodzimierza Dzieduszyckiego, nadając obchodom wyjątkowy, międzynarodowy wymiar.
Dzieduszycki – postać, która łączy pokolenia
Urodzony w 1825 roku Włodzimierz Dzieduszycki poświęcił swoje życie nauce, edukacji i ochronie dziedzictwa narodowego. Wspierał rozwój szkolnictwa, tworzył muzea, finansował badania przyrodnicze i zachęcał do odkrywania piękna przyrody. Działał z pasją i oddaniem, budując mosty między nauką a społeczeństwem. Jego dorobek do dziś inspiruje zarówno naukowców, jak i lokalne społeczności.
Obchody pełne symboli i emocji
Głównym punktem obchodów był poniedziałkowy uroczysty finał konkursu historyczno-przyrodniczego im. Włodzimierza Dzieduszyckiego, który odbył się w Pałacu Dzieduszyckich w Zarzeczu – oddziale Muzeum w Jarosławiu. Wydarzenie przyciągnęło licznych uczestników: laureatów, ich rodziny, nauczycieli, przedstawicieli władz samorządowych oraz członków rodu Dzieduszyckich. Nagrody wręczył osobiście Starosta Powiatu Jarosławskiego, Kamil Dziukiewicz, pełniący jednocześnie rolę honorowego patrona konkursu.
Warto dodać, że konkurs został ogłoszony na początku lutego i skierowany był do młodzieży z województwa podkarpackiego oraz obwodu lwowskiego. Patronat nad inicjatywą objęła m.in. Podkarpacka Kurator Oświaty, co podkreśla rangę wydarzenia i jego edukacyjny charakter.
Mural, znicz i pamięć
Drugiego dnia obchodów starosta jarosławski oddał hołd wielkiemu uczonemu, zapalając znicz przy jego grobie w mauzoleum rodzinnym w Zarzeczu. Kulminacją wydarzeń była wizyta przy nowo odsłoniętym muralu z wizerunkiem Włodzimierza Dzieduszyckiego, namalowanym na budynku przy ul. Gajeckiego. Dzieło powstało w ramach projektu „Przestrzeń Dziedzictwa”, realizowanego przez Województwo Podkarpackie.
Międzynarodowy wymiar obchodów
Obchody 200-lecia urodzin Dzieduszyckiego nie kończą się na czerwcowym świętowaniu. Przez cały rok 2025 planowane są wydarzenia edukacyjne, kulturalne i naukowe – również z udziałem instytucji z Ukrainy. Już 19 września w Zarzeczu odbędzie się konferencja popularnonaukowa pt. „Włodzimierz Dzieduszycki – dziś”, która pozwoli spojrzeć na jego dziedzictwo z perspektywy współczesnych wyzwań.
W rocznicowych inicjatywach biorą udział m.in. Muzeum Przyrodnicze NAN Ukrainy (dawne Muzeum Dzieduszyckich), Muzeum Narodowe we Lwowie im. Andrzeja Szeptyckiego, Lwowska Narodowa Biblioteka Naukowa Ukrainy im. Stefanyka, Muzeum Historyczne Miasta Lwowa oraz Lwowska Galeria Sztuki. Zainteresowanie tematem wykazują również polskie szkoły działające na terenie obwodu lwowskiego.
Dziedzictwo, które inspiruje
Dzięki zaangażowaniu samorządów, instytucji kultury oraz lokalnych społeczności, pamięć o Włodzimierzu Dzieduszyckim jest wciąż żywa. Jego postać przypomina, jak wiele można osiągnąć, gdy nauka, pasja i działanie na rzecz dobra wspólnego idą w parze. Rok 2025 to doskonała okazja, by na nowo odkrywać jego dokonania i przenieść je na grunt współczesności.
