Jarosław: Stowarzyszenie Muzyka Dawna rozpoczyna projekt pod nazwą "Ballada o złotym oddziale - pieśni powstania styczniowego"
Poświęcony jest on odkrywaniu i popularyzacji niezwykłego i zupełnie nieznanego repertuaru pieśni powstania styczniowego, zachowanych w tradycji Podkarpacia, a więc terenów wchodzących w skład ziem nazywanych w czasie powstania Galicją Wschodnią.
Pieśni odnalazł znawca śpiewu tradycyjnego Bartosz Gałązka. Odnaleziony i wydobyty na światło dzienne repertuar stanie się “medium”, poprzez które upamiętnione zostanie powstanie i jego bohaterowie z zaakcentowaniem regionalnej specyfiki doświadczeń związanych z powstaniem, które skierowane było przeciwko Rosji, a same walki powstańcze toczyły się w zaborze rosyjskim. Również na naszych terenach sformował się oddział, który wziął w nich udział.
Zachowany
repertuar to kilkadziesiąt pieśni odzwierciedlających w wymiarze tekstowym
różne wątki związane z historią powstania. Począwszy od wymiaru politycznego
(np. prośby o zgodę pomiędzy ludami tworzącymi dawną Rzeczpospolitą czy
napięcie pomiędzy Czerwonymi i Białymi), a skończywszy na osobistych
doświadczeniach związanych z nadzieją na odzyskanie niepodległości, radości z
wygranych potyczek, czy wreszcie smutku związanego ze śmiercią ludzi i upadkiem
powstania.
Nie są to typowe pieśni patriotyczne. W warstwie muzycznej jest to bardzo
różnorodny materiał zawierający ciekawe warianty dawnych tańców (polek, tramli,
mazurków, okółek), jak i pieśni nabożnych (w tym kolęd – powstanie wybuchło w
okresie bożonarodzeniowym) czy ballad.
Tytuł
“Ballada o Złotym Oddziale” odnosi się do postaci Leona Czechowskiego
– spoczywającego na jarosławskim Starym Cmentarzu dowódcy oddziału
powstańczego, który wyszedł z tych terenów do walk powstańczych. Oddział ten
nazwany został właśnie Złotym. Tytuł ten koresponduje z tematyką pieśni, które
jako całość składają się w liryczną, fabularną opowieść o losach powstańców z
tych terenów, nawiązując jednocześnie do kończącego się wraz z powstaniem
okresu romantyzmu.
Pierwszym akcentem są warsztaty, które odbyły się w Publicznym Katolickim
Liceum Ogólnokształcącym w Jarosławiu. Przygotowana podczas spotkań kolęda „W
polskich sercach niby w żłobie leży dziś nasz Pan i Król” wykonania zostanie 22
stycznia w ramach miejskich uroczystości związanych z upamiętnieniem 161
rocznicy wybuchu powstania. Apel odbędzie się na jarosławskim Starym Cmentarzu
począwszy od godziny 11:00. Pieśń w ciekawy sposób kreśli paralelę pomiędzy
radością z Bożego Narodzenia, a nadzieją na odrodzenie wolnej Rzeczypospolitej.
Na dalszych etapach realizacji, w różnych miastach Podkarpacia i Polski odbędzie się cykl koncertów zatytułowanych właśnie „Ballada o Złotym Oddziale”. Koncerty wykona związana ze Stowarzyszeniem Muzyka Dawna w Jarosławiu C.K. Kapela specjalizująca się w wykonawstwie repertuaru charakterystycznego dla terenów dawnej Galicji Wschodniej.
Pierwszy z
koncertów będzie miał miejsce już 26 stycznia o godzinie 19:00 w Muzeum w
Jarosławiu Kamienica Orsettich. W sobotę, 27 stycznia o godzinie 17:00 zespół
wystąpi w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej, natomiast 28 stycznia o godzinie
15:00 w Muzeum Etnograficznym w Rzeszowie.
Działania dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu
Dotacyjnego „Powstanie Styczniowe 1863-1864”.