Biznes: 2023 r. w re-commerce - czas stagnacji i czas nadziei

Re-commerce to ogólnie mówiąc, obrót towarami z drugiej ręki.  A ponieważ popularność sprzedaży oraz kupna wcześniej używanych towarów doskonale ilustruje nastroje konsumenckie, re-commerce staje się swoistym barometrem naszych zachowań. Jak te zachowania kształtowały się w 2023 roku? Jaki wpływ miała na nie sytuacja makroekonomiczna? Czy i jakie zmiany czekają nas w 2024 r.? Odpowiedzią na te pytania jest analiza zachowań użytkowników OLX za rok 2023.

Nastroje konsumenckie w 2023 r. kształtowała przede wszystkim rosnąca inflacja. Z każdym miesiącem słabła siła nabywcza naszych pieniędzy. W tej sytuacji jedni poszukiwali oszczędności, a inni dodatkowych źródeł dochodu. Większość z nich spotkała się na OLX, serwisie ogłoszeń, z którego każdego miesiąca korzysta 13 mln Polaków.

Więcej sprzedawaliśmy, mniej  kupowaliśmy

W 2023 roku na OLX wystawiono 72 miliony przedmiotów, co oznacza, że w każdej minucie na platformie dodawanych było średnio ponad 138 przedmiotów. Liczba ogłoszeń za statusem „używane” opublikowanych w 2023 r. na OLX wyniosła 36.7 miliona, co stanowi 67% wszystkich wystawionych na sprzedaż rzeczy. Warto jednak pamiętać, że sprzedający często parametrem “nowe” oznaczają też przedmioty w nienagannym stanie lub tylko raz użyte. Najwięcej ogłoszeń o sprzedaży przedmiotów z drugiej ręki pojawiło się w kategoriach: Muzyka i Edukacja, Dla Dzieci, Moda, Elektronika oraz Dom i Ogród.

Wzrostowi liczby ogłoszeń ze statusem używane nie towarzyszył jednak równie duży entuzjazm kupujących. Potwierdzeniem tego jest mniejsza niż w latach ubiegłych liczba odpowiedzi na opublikowane oferty. Nie oznacza to jednak, że rezygnowaliśmy z zakupów, a dokonywaliśmy ich mądrzej, sprytniej i wygodniej.

Jak wynikało z badania „Praca w trudnych czasach. Jak Polacy radzą sobie z kryzysem?”, 83% Polaków obawiało się, że w krótkim czasie ich zarobki nie będą wystarczały na życie na dotychczasowym poziomie. W odpowiedzi na tę sytuację nastąpił znaczący wzrost zainteresowania ofertami pracy dodatkowej. W 2023 roku na ogłoszenia tego typu, opublikowane na OLX, odpowiedziało 3.4 miliona osób, co stanowiło 7% wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim — w skali roku wyniósł on aż 25%. 

Rosnące koszty życia spowodowały, że w 2023 roku znacząca grupa Polaków zaczęła poszukiwać alternatywnych źródeł dochodu. Jedni doszukiwali się go w możliwości sprzedaży używanych rzeczy, inni zaś podejmowali dodatkową pracę. Nasze nastroje nadal jednak pozostawały dalekie od entuzjazmu. Analizowaliśmy nasze budżety, szukaliśmy okazji i ograniczyliśmy wydatki związane z zakupami. Racjonalniej podchodziliśmy również do wydatków związanych z wypoczynkiem. Dane z wyszukiwarki OLX wykazały, że częściej decydowaliśmy się samodzielne organizowanie wakacji, wybierając agroturystykę, czy pobyty w wieloosobowych domkach z dostępem do kuchni i atrakcjami dla dzieci.

Smart shopping

W przypadku zakupów produktów od użytkowników prywatnych, kupujący częściej korzystali z opcji dostawy i płatności poprzez Przesyłkę OLX (w przypadku Przesyłki OLX kupujący rzadziej podejmuje kontakt w postaci wymiany wiadomości, a tym samym nie cały ruch jest rejestrowany jako odpowiedź na ogłoszenie). W ujęciu dwuletnim popularność tej usługi zwiększyła się o 36%. Jednak średnia wartość transakcji zawieranych w 2023 r. w tej opcji wzrosła o 8%, czyli o połowę mniej niż inflacja. Biorąc pod uwagę te dane, możemy zauważyć, że w Przesyłce OLX użytkownicy upatrywali metody na sprytne zakupy. Ogłoszenia zawierające Przesyłkę OLX pozwalały na korzystanie z promocji cenowych na dostawę. Ponadto kupujący mogli wybierać spośród szerokiego asortymentu produktów „z drugiej ręki” i różnorodnych ofert cenowych. Przykładowo, średnia wartość przedmiotu kupionego kategorii „Dom i Ogród” z Przesyłką OLX spadła o 5% rok do roku, co może wskazywać, że decydując się na zakup domowego wyposażenia, przede wszystkim poświęcaliśmy więcej czasu, na wyszukiwanie jak najlepszych ofert cenowych i okazji.

Zimowy  powiew optymizmu

Końcówka 2023 roku przyniosła ożywienie, które było konsekwencją poprawiających się nastrojów konsumenckich. Odzwierciedleniem tego było mniejsze zainteresowanie ofertami pracy dodatkowej opublikowanymi na OLX. Równocześnie, po raz pierwszy od 8 miesięcy, wzrosło zainteresowanie noclegami. Pozwala to z optymizmem patrzeć na 2024 r., chociaż jak wynika z badań, wydatki najbardziej obciążające nasz budżet będziemy planowali z wyprzedzeniem^[1]. Równocześnie aż 45,3 proc. badanych deklaruje ograniczenie zbędnych wydatków. Oszczędności będziemy szukać, m.in.: rezygnując z jedzenia na mieście lub kupowania go na wynos, zmniejszając wydatki na rozrywkę i kulturę, obniżając koszty domowych rachunków, czy ograniczając wyjazdy urlopowe i zakupy odzieżowe.

5 x O, czyli re-commerce w 2024

Oszczędność – czasu i pieniędzy, ochrona środowiska, oryginalność, okazje i optymizm konsumentów — tak w wielkim skrócie można określić najważniejsze czynniki, wpływające na wzrost popularności zakupów z drugiej ręki. Podzielić je można na wewnętrzne — wynikające z naszych osobistych motywacji oraz zewnętrzne — będące następstwem regulacji prawnych, których celem jest popularyzacja gospodarki cyrkularnej. Ich suma w połączeniu z szeroką ofertą produktową, pozwala z ostrożnym optymizmem spoglądać na 2024 r. Będziemy kupowali więcej, ale uważniej analizowali oferty. W obszarze naszych zakupowych zainteresowań znajdowały się będą przedmioty z drugiej ręki. Będziemy również chętniej wykorzystywali rozwiązania technologiczne, które usprawniają zakupy online.

Perspektywa biznesu w re-commerce — szanse i wyzwania dla przedsiębiorców

Potencjał re-commerce dostrzega również biznes. Potwierdzają to badania Visa Globe Scan Research z 2022 roku – 50% światowego biznesu angażuje sięw działalność re-commerce, a aż 66% badanych w raporcie firm spodziewa się wzrostu stopy zwrotu ze swojej działalności re-commerce w ciągu najbliższych trzech lat. Na OLX jest ponad 80 tysięcy sprzedawców biznesowych, którzy, odpowiadając na potrzeby konsumentów, dywersyfikują swoją ofertę o produkty re-commerce. Szansą na rozwój takiego typu biznesu jest współpraca z platformami, specjalizującymi się w re-commerce, udostępniającymi swoje how-know czy narzędzia ułatwiające sprzedaż.

W koniunkturze, w której na polu re-commerce działają zarówno sprzedawcy prywatni, jak i biznesowi niewątpliwym wyzwaniem dla biznesu jest pogodzenie interesów prywatnych sprzedawców i dużych przedsiębiorstw. Podczas gdy rynek tradycyjnej odsprzedaży używanych towarów dominują użytkownicy prywatni, biznes może wykorzystać potencjał re-commerce w inny sposób. Zwłaszcza poprzez kompleksowe włączanie do oferty produktów odnowionych, naprawionych, przetworzonych czy outletowych, cechujących się wysoką jakością. A przewagą dla takich biznesów, może się okazać informowanie kupujących o stanie sprzętu, konfigurowanie go i dostosowywanie do potrzeb, udzielanie pisemnej gwarancji i oczywiście możliwość weryfikacji sprzedawcy.