Rolnictwo: Jakie są źródła dochodów gospodarstw rolnych w Polsce?

W Polsce oficjalnie jest ponad 1,3 mln gospodarstw rolnych. Wiele z rolników nie jest w stanie utrzymać siebie i swojej rodziny jedynie z działalności rolniczej.

Ponad 44,5% gospodarstw rolnych z 1,31 mln oprócz działalności rolniczej utrzymuje się jeszcze z pracy najemnej. Aż 29% wspiera się emeryturami i rentami.

Niespełna 15% prowadzi dodatkowo działalność pozarolniczą, prawie 16% zasila swój bud­żet innymi niezarobkowymi źródłami, w które nie wlicza się świadczeń emerytalno-rentowych.

15% gospodarstw rolnych jako dodatkowe źródła dochodu wymienia te niezarobkowe, w tym 500+.

Zaledwie 30 proc. gospodarstw rolnych w Polsce utrzymuje się głównie z rolnictwa

Jak wskazują dane GUS, głównie z rolnictwa utrzymuje się nawet nie jedna trzecia gospodarstw. Odsetek ten na przestrzeni 10 lat spadł z 33,8% do 30,4%. 

Warto zaznaczyć, że za gospodarstwo, w którym działalność rolnicza stanowi główne źródło utrzymania, uważa się takie, w którym dochód z rolnictwa przekracza 50% dochodów ogółem.

Średnia powierzchnia gospodarstwa utrzymującego się głównie z działalności rolniczej wynosi około 21 ha – to o 10 ha więcej niż średnia wielkość gospodarstwa w kraju.

Porównując strukturę produkcji roślinnej w takim gospodarstwie z gospodarstwami utrzymującymi się głównie z działalności pozarolniczej lub pracy najemnej, emerytur i rent albo innych niezarobkowych źródeł, zboża stanowią tutaj najmniejszy odsetek, w strukturze zasiewów – 66%.

Gospodarstwa utrzymujące się głównie z emerytur i rent mają ich w strukturze zasiewów prawie 80%. Podobnie jest w przypadku czerpiących dochody głównie z pracy najemnej.

Taka zależność jest logiczna, zboża w stosunku do produkcji zwierzęcej czy innych upraw wymagają mniejszych nakładów pracy. Gospodarstwa żyjące z pracy na roli cechuje za to wysoki udział w strukturze zasiewów roślin przemysłowych – około 13%.

Te gospodarstwa mają też stosunkowo wysoką obsadę na 100 ha – przy czym w przypadku bydła obsada wynosi 30 sztuk/100 ha, a świń – 160 sztuk/ha. W gospodarstwach tych użytkuje się średnio 2 ciągniki i zużywa około 152 kg NPK/ha.

Najwięcej właścicieli gospodarstw żyje głównie z rolnictwa w kujawsko-pomorskim

W ujęciu wojewódzkim najwięcej gospodarstw, utrzymujących się z działalności rolniczej, znajduje się w województwie kujawsko-pomorskim. Tutaj w ten sposób utrzymuje się prawie 51% gospodarstw.

Na drugim miejscu znajdują się województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie, gdzie z rolnictwa żyje około 45% gospodarstw. Takich gospodarstw jest też dużo na terenie województw: wielkopolskiego, zachodniopomorskiego, pomorskiego i mazowieckiego.

W tych rejonach wielu rolników utrzymuje się z pracy najemnej. Najbardziej jest to widoczne w województwie mazowieckim.

W pozostałych regionach kraju przeważają gospodarstwa osiągające dochody głównie z pracy najemnej, przy czym w województwach południowych oraz w Lubuskiem istotną rolę odgrywają dochody ze świadczeń emerytalno-rentowych.