Podkarpacie: Godło naszej Małej Ojczyzny

Podkarpacie: Godło naszej Małej Ojczyzny

Wielu uznaje herb województwa podkarpackiego za niewiele więcej niż logo umieszczane na materiałach promocyjnych różnych urzędów. Tymczasem symbol ten posiada dużo głębsze i ciekawsze znaczenie.

Od drugiej połowy XIII w. europejskie miasta i miasteczka zaczęły obierać sobie herby. Znaki owe umieszczano na pieczęciach miejskich, później również na chorągwiach. Także poszczególne ziemie wchodzące w skład państw poszły za ich przykładem. Herby miejskie i regionalne potrafią być nie mniej piękne i majestatyczne od herbów szlacheckich, czy nawet godeł narodowych. Ustawa z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach stanowi formalną podstawę dla funkcjonowania heraldyki miejskiej i regionalnej. A jako że patriotyzm lokalny bierze przykład z patriotyzmu narodowego, herby naszych małych ojczyzn zasługują niewątpliwe na uwagę. Przyjrzyjmy się więc herbowi naszego województwa.  

Symbol naszego regionu

Na mocy uchwały Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 28 sierpnia 2000 r. za herb Podkarpacia obrano ,,(…) na tarczy dwudzielnej w słup w prawym polu czerwonym gryfa ukoronowanego srebrnego wspiętego w lewo, w lewym błękitnym lwa ukoronowanego złotego wspiętego o języku czerwonym. Ponad nimi krzyż kawalerski srebrny’’. W heraldyce nic nie jest przypadkowe, a więc za każdym z wyżej wymienionych elementów kryje się pewne symboliczne znaczenie.

Srebrny gryf

Srebrny gryf stanowi odniesienie do istniejącego w Pierwszej Rzeczypospolitej województwa bełskiego, istniejącego od 1462 aż do drugiego rozbioru w 1793 r. W heraldyce gryfowi przypisuje się cechy siły i majestatu, ma łączyć w sobie najlepsze przymioty orła i lwa-  zwierząt, których cechy fizyczne nosi. Spotkać można gryfa w herbach miast, regionów i krajów takich jak Białystok, Autonomiczna Republika Krymu na Ukrainie oraz Łotwa.

Złoty lew

Złoty lew zapożyczony został  z herbu innego regionu przedrozbiorowej Polski, a mianowicie województwa ruskiego, ustanowionego w roku 1434, a zniesionego po pierwszym rozbiorze w 1772. Lew to najpopularniejsze ze wszystkich heraldycznych zwierząt. Heraldyka uznaje lwa za symbol siły, odwagi i szlachetności. Król zwierząt występuje w nieprzeliczonej liczbie herbów najrozmaitszych podmiotów, wymienić tu można choćby godła Norwegii, Finlandii i Anglii, herb miejski Jerozolimy.

Krzyż kawalerski

Krzyż kawalerski (fr. Croix pattée, niem. Tatzenkreuz) to w heraldyce czteroramienny krzyż o rozszerzających się ramionach oraz płaskich lub wklęsłych bokach ramion. Stanowi on, co oczywiste, nawiązanie do religii chrześcijańskiej, a więc podstawy duchowej kultury Polski. Lecz jest to także niezwykle rozpowszechniona forma insygniów odznaczeń i orderów, jak również centralny element sztandarów licznych sił zbrojnych i instytucji zajmujących się bezpieczeństwem na świecie (np. Marynarka Wojenna Rzeczypospolitej Polskiej, Siły Obrony Gruzji i wiele innych). Co do heraldyki państw i innych jednostek terytorialnych, to zaobserwować można krzyż kawalerski choćby na godle Gruzji (a także gruzińskiej fladze) lub w herbie Gdańska.

Oto jakiego bogactwa znaczeń i symboliki można doszukać się w herbie naszego województwa. Heraldyka to fascynująca dziedzina, dziś już, niestety, często zapomniana i lekceważona. Znajomość symboli państw, regionów i miast może prowadzić do lepszego zrozumienia ich historii oraz wartości, jakie przyświecały dawno minionym pokoleniom.

Podziel się tym artykułem:
Share on Facebook
Facebook
Tweet about this on Twitter
Twitter
Print this page
Print
Email this to someone
email